از نورپردازی سه نقطه ای تا هالیوود | اسرار نور

نورپردازی یکی از عناصر مهم و تأثیرگذار در عکاسی و فیلم‌سازی است که می‌تواند حالت، روحیه، تمرکز و تنوع را در تصویر ایجاد کند. اما چگونه می‌توانیم از نور به طور موثر و خلاقانه استفاده کنیم؟ یکی از روش‌هایی که می‌تواند به ما در این زمینه کمک کند، نورپردازی سه نقطه ای است. این یک تکنیک نورپردازی است که با استفاده از سه منبع نور مختلف، یک تصویر سه بعدی و واقع‌گرایانه از سوژه ایجاد می‌کند. در این مقاله، ما قصد داریم به شما نشان دهیم که چگونه از این روش استفاده کنید، چه مزایا و معایبی دارد و چه نکاتی را باید در نظر داشته باشید. اگر علاقه‌مند به یادگیری این روش هستید، با ما همراه باشید.

چرا نورپردازی سه نقطه ای؟

نورپردازی سه نقطه ای یکی از روش‌های پایه و اساسی نورپردازی در عکاسی و فیلم‌سازی است. این روش به شما این امکان را می‌دهد که با تغییر مکان، زاویه، شدت و رنگ نورها، حالت، روحیه، تمرکز و تنوع را در تصویر خود ایجاد کنید. همچنین، با استفاده از نورپردازی سه نقطه ای، شما می‌توانید نقاط قوت و ضعف سوژه خود را برجسته یا پنهان کنید، جزئیات را نمایان یا مبهم کنید و کنتراست و عمق را در تصویر خود افزایش دهید.

چگونه نورپردازی سه نقطه ای را انجام دهیم؟

برای انجام نورپردازی سه نقطه ای، شما به سه منبع نور نیاز دارید که به آن‌ها نور اصلی، نور پرکننده و نور پشت می‌گویند. هر یک از این نورها یک نقش خاص در تصویر دارند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

نور اصلی (Key Light)

نور اصلی یا نور کلیدی، منبع نور اصلی و قوی‌ترین نور در تصویر است که مستقیماً روی سوژه تابیده می‌شود. این نور مشخص‌کننده‌ی جهت، شکل، حجم و بافت سوژه است و بیشترین تأثیر را در روشنایی، سایه و رنگ تصویر دارد.

در زیر تصویری را می بینید که فقط از یک منبع نور برای سوژه استفاده شده که با زاویه حدود 30 درجه در حال تابیدن است. (البته یک نور هم در پس زمینه تصویر وجود دارد)

معمولاً نور اصلی را از یک زاویه ۴۵ درجه نسبت به سوژه و از بالای سطح چشم قرار می‌دهند. این کار باعث می‌شود که سایه‌های طبیعی و واقع‌گرایانه‌ای روی صورت سوژه ایجاد شود و جزئیات را نمایان کند. همچنین، با تغییر زاویه و فاصله نور اصلی، شما می‌توانید حالت و روحیه سوژه خود را تغییر دهید. برای مثال، اگر نور اصلی را از بالا و نزدیک به سوژه خود قرار دهید، سایه‌های تاریک و تندی روی صورت سوژه ایجاد می‌شود که حس تهدید، ترس و اسرارآمیزی را منتقل می‌کند. اما اگر نور اصلی را از پایین و دور از سوژه قرار دهید، سایه‌های روشن و نرمی روی صورت سوژه ایجاد می‌شود که حس آرامش، شادی و بی‌خیالی را منتقل می‌کند.

نور پرکننده (Fill Light)

نور پرکننده یا Fill Light، منبع نور ضعیف‌تری است که از طرف مخالف نور اصلی روی سوژه تابیده می‌شود. این نور نقش پرکننده و تعدیل‌کننده را دارد و باعث می‌شود که سایه‌های تاریک و تندی که نور اصلی روی سوژه ایجاد کرده است، روشن‌تر و نرم‌تر شوند. همچنین باعث می‌شود که جزئیات بیشتری از سوژه قابل رویت باشد و تصویر کنتراست کمتری داشته باشد یا کمتر تاریک و تند باشد.

معمولاً نور پرکننده را از یک زاویه ۴۵ درجه در سمت مخالف نور اصلی نسبت به سوژه و از زیر سطح چشم قرار می‌دهند. این کار باعث می‌شود که سایه‌های زیر چشم، بینی و گونه سوژه کمتر دیده شوند و صورت سوژه صاف‌تر و زیباتر به نظر برسد. همچنین، با تغییر شدت و رنگ نور پرکننده، شما می‌توانید تنوع و تمرکز را در تصویر خود ایجاد کنید. برای مثال، اگر نور پرکننده را ضعیف‌تر از نور اصلی قرار دهید، تصویر دارای کنتراست بالاتری خواهد بود. اما اگر نور پرکننده را قوی‌تر از نور اصلی قرار دهید، تصویر دارای کنتراست پایین‌تری خواهد بود و سوژه بیشتر با پس‌زمینه ادغام خواهد شد. همچنین، اگر نور پرکننده را با رنگ متفاوتی از نور اصلی قرار دهید، تصویر دارای رنگ‌های مختلفی خواهد بود و سوژه بیشتر به چشم خواهد آمد.

نور پشت (Back Light or Rim Light)

نور پشت یا نور حاشیه، منبع نوری است که از پشت به سوژه تابیده می‌شود. این نور نقش برجسته‌کننده و جداکننده را دارد و باعث می‌شود که سوژه از پس‌زمینه جدا شود و حجم و عمق بیشتری در تصویر ایجاد شود. با این کار سوژه بیشتر به چشم می آید و تمرکز بیشتری روی آن خواهد بود.

معمولاً نور پشت را از یک زاویه ۴۵ درجه در پشت به سوژه و از بالای سطح سر قرار می‌دهند. این کار باعث می‌شود که نور پشت روی لبه‌های سوژه تابیده شود و یک حاشیه روشن روی سوژه ایجاد کند. همچنین، با تغییر شدت و رنگ نور پشت، شما می‌توانید تنوع و جلوه‌های خاصی را در تصویر خود ایجاد کنید. برای مثال، اگر نور پشتی را قوی‌تر از نور اصلی قرار دهید، تصویر دارای یک حاشیه روشن و درخشان خواهد بود که حس مقدس، معجزه‌آسا و فراطبیعی را منتقل می‌کند. اما اگر نور پشتی را ضعیف‌تر از نور اصلی قرار دهید، تصویر دارای یک حاشیه ملایم و زرق و برق دار خواهد بود که حس زیبایی، شکوه و جذابیت را منتقل می‌کند.

دو نوع نور دیگر

این دو نور معمولا نادیده گرفته می شوند یا افراد ندانسته از یک یا هردوی آن ها استفاده می کنند. در ادامه به توضیح این دو نور می پردازیم.

نور انعکاسی (Bounce Light)

در این تکنیک نور از یک منبع قوی به سمت یک سطح روشن و بازتاب‌دهنده مانند یک تخته سفید، یک Reflector یا حتی یک دیوار یا سقف می تابد. نوری که از این سطح بازتاب می‌شود، پخش‌تر و نرم‌تر از منبع اصلی خود می‌شود و روی سوژه تابیده می‌شود. این کار باعث می‌شود که نور روی سوژه یکنواخت‌تر و ملایم‌تر باشد و سایه‌های ضعیف‌تری ایجاد کند. نور انعکاسی را می‌توانید با نور طبیعی یا مصنوعی ایجاد کنید. برای مثال، اگر می‌خواهید از نور خورشید برای روشن کردن صورت یک فرد استفاده کنید، ممکن است نور خورشید خیلی قوی و سخت باشد و سایه‌های تاریک و تندی روی صورت ایجاد کند. در این صورت، شما می‌توانید یک رفلکتور را در مقابل نور خورشید قرار دهید و نور خورشید را به سمت صورت فرد بازتاب دهید. این کار باعث می‌شود که نور روی صورت فرد نرم‌تر و زیباتر باشد و سایه‌های زیر چشم و بینی را کمتر کند.

نکته: در بعضی مواقع نور انعکاسی ما می تواند، نور اصلی یا نور پرکننده ی ما باشد.

در عکس زیر نمونه ای از نور انعکاسی را می بینید که برای ایجاد آن از یک نور و یک رفلکتور استفاده شده است. منبع نور ما در اینجا نور اصلی، و رفلکتور نور پرکننده می باشد.

نور محیطی (Ambient Light)

به هر منبع نوری که در محیط وجود دارد و معمولا توسط عکاس یا فیلم‌ساز به محل فیلم‌برداری یا عکاسی آورده نشده است، نور محیطی می گویند. این نور می‌تواند از منابع طبیعی مانند خورشید، ماه یا ستارگان باشد یا از منابع مصنوعی مانند چراغ‌های خیابانی، چراغ‌های روشنایی یک رستوران یا حتی یک تابلوی نئون باشد. استفاده از نور محیطی می‌تواند چندین مزیت داشته باشد. اول اینکه، نور محیطی معمولاً رایگان و در دسترس است و نیازی به خرید یا حمل و نقل تجهیزات نورپردازی ندارد. دوم اینکه، نور محیطی می‌تواند حس واقع‌گرایانه و طبیعی به تصویر بدهد و سوژه را با محیط اطراف هماهنگ کند. سوم اینکه، نور محیطی می‌تواند تنوع و جذابیت را در تصویر ایجاد کند و سوژه را با رنگ‌ها و جلوه‌های مختلف نور محیطی تزئین کند.

نکته: در بعضی مواقع نور محیطی توسط فیلم ساز یا عکاس به محل فیلم‌برداری یا عکاسی آورده می شود. نکته ی بعد اینکه، نور پس زمینه جزئی از نور محیطی می باشد.

در این تصویر نوری که در تمام محیط وجود دارد و چراغ های موجود در تصویر همگی نور محیطی هستند. (نوری که از بالا می تابد شبیه سازی شده ی نور ماه است که توسط یک منبع نور بزرگ ساخته شده است)

نکات مهم در نورپردازی سه نقطه ای

برای انجام نورپردازی سه نقطه ای، شما باید چند نکته را در نظر داشته باشید که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

• نورپردازی سه نقطه ای یک روش انعطاف‌پذیر و خلاقانه است که شما می‌توانید با تغییر مکان، زاویه، شدت و رنگ نورها، تصویر مورد نظر خود را ایجاد کنید. شما نیازی ندارید که حتماً از زاویه‌های ثابت و قواعد سخت و سنگین پیروی کنید. شما می‌توانید با تجربه و آزمون و خطا، نورپردازی مناسب برای سوژه و هدف خود را پیدا کنید.
• نورپردازی سه نقطه ای یک روش مناسب برای نورپردازی سوژه های انسانی و حیوانی است. اما اگر می‌خواهید از این روش برای نورپردازی سوژه های صاف و براق مانند شیشه، آینه یا آب استفاده کنید، باید مراقب باشید که نورها روی سوژه بیش از حد منعکس نشوند مگر این که قصد شما همین باشد. در این صورت، شما می‌توانید از نورهای نرم و سافت باکس ها استفاده کنید یا نورها را از زاویه‌هایی قرار دهید که منعکس نشوند.
• نورپردازی سه نقطه ای یک روش مناسب برای نورپردازی موضوعات تکی و مستقل است که در مرکز توجه هستند. اما اگر می‌خواهید از این روش برای نورپردازی سوژه های گروهی استفاده کنید، باید مراقب باشید که نورها روی همه سوژه ها تاثیر یکسانی داشته باشند و هیچ سوژه ای را از دیگری برجسته تر نکند مگر این که قصد این کار را داشته باشید. در این صورت، شما می‌توانید از نورهای بزرگ‌تر و پخش‌تر استفاده کنید یا نورها را از فاصله‌های دورتر قرار دهید.
• استفاده از هر یک از نور ها اختیاری است و با توجه به حس و حال تصویر باید انتخاب شوند. در بعضی مواقع نیازی به نور پرکننده یا نور پشت نیست و فقط از نور اصلی استفاده می شود.
• تفاوت Rim Light و Kicker Light و Hair Light: سه نوع نور فرعی هستند که برای جدا کردن سوژه از پس زمینه استفاده می‌شوند. Rim light یک نوری است که از پشت یا کنار سوژه می تابد و لبه‌های آن را روشن می‌کند. Kicker light یک نوری است که از زاویه‌ای خیلی کج به سوژه می تابد و یک نور قوی و تیز روی بخشی از سوژه ایجاد می‌کند. Rim light می‌تواند کل پشت سر یا بدن سوژه را نورانی کند، اما Kicker light معمولاً فقط بر پشت مو، گوش، گردن، شانه یا دست سوژه تأثیر می‌گذارد. Hair Light هم نوری است که از پشت به موی سوژه می تابد. در واقع Kicker Light و Hair Light جزئی از دسته بندی Rim light محسوب می شوند.
• به نور پرکننده ضعیف و ملایم، Subtle Fill Light می گویند و به نور پشت ضعیف و ملایم Subtle Rim Light می گویند.

نورپردازی سه نقطه ای در هالیوود

در ادامه تصاویری از فیلم ها و انیمیشن هایی می بینید که نورپردازی سه نقطه ای در آن ها انجام شده:

پایان بندی

نورپردازی سه نقطه ای یکی از روش‌های مهم و پرکاربرد نورپردازی در عکاسی و فیلم‌سازی است که با استفاده از سه منبع نور مختلف، یک تصویر سه بعدی و واقع‌گرایانه از موضوع ایجاد می‌کند. این روش به شما این امکان را می‌دهد که با تغییر مکان، زاویه، شدت و رنگ نورها، حالت، روحیه، تمرکز و تنوع را در تصویر خود ایجاد کنید. همچنین با این روش، شما می‌توانید نقاط قوت و ضعف موضوع خود را برجسته یا پنهان کنید، جزئیات را نمایان یا مبهم کنید و کنتراست و عمق را در تصویر خود افزایش دهید. در این مقاله، من به شما نشان دادم که چگونه از این روش استفاده کنید، چه مزایا و معایبی دارد و چه نکاتی را باید در نظر داشته باشید. امیدوارم این مقاله برای شما مفید و جذاب بوده باشد. اگر سوالی دارید یا نظری دارید، می‌توانید در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.